گروه بانک و بورس بازارنیوز- بهزاد قبادی؛ سالهاست، مخصوصا از زمان رشد و فراگیر شدن فعالیت عامه مردم، بازار بورس ایران متاثر از عوامل مختلف، بالا و پایین می‌شود. خبر‌های خوب کوچک، بازار را اصطلاحا سبز کرده و کافی است خبر بدی منتشر شود تا بازار قرمز شود.

عوامل داخلی که همیشه اثرات خود را بر بازار گذاشته‌اند، اما اخبار و عوامل خارجی هم کم، بی‌تاثیر نبوده‌اند. جنگ، تحریم، نوسان قیمت نفت و مسائلی از این دست، همیشه بازار بورس ما را دچار تلاطم کرده است.

۷ اکتبر ۲۰۲۳ یا همان ۱۵ مهر سال جاری اتفاقی غیرمنتظره، نگاه‌ها را مجددا به خاورمیانه دوخت. جایی که گروه مقاومت حماس، در واکنش به سال‌ها تجاوزگری رژیم صهیونیستی، حمله‌ای تمام عیار به مناطق اشغالی کرد و جنگی بزرگ آغاز شد.

از آنجایی که ایران در راس گروه‌های مقاومت برای مقابله با موجودیت اسرائیل است و حماس به نوعی از نیرو‌های نیابتی ایران محسوب می‌شود، آغاز این جنگ بر بازار‌های کشور ما اثرگذار بود.

با توجه به این اتفاقاتی که هم‌اکنون هم در حال رخداد است، در این گزارش به بررسی اثر ۴ جنگ اخیر در منطقه و دنیا که به نوعی به ایران ربط داشتند، بر بازار بورس کشور پرداختیم.

جنگ غزه و سقوط یکباره بازار بورس ایران

نزدیک‌ترین جنگ از لحاظ زمانی، همان است که در بالا گفته شد. روز شنبه ۱۵ مهر که خبر حمله آمد، بازار به آن واکنش داد. چهارشنبه، ۱۲ مهر آخرین روز کاری بازار پیش از آغاز جنگ بود که شاخص کل روی ۲ میلیون و ۶۹ هزار و ۸۰۰ واحد بسته شد. ۱۵ و ۱۶ مهر بازار به شدت متاثر از جنگ بود و تقریبا تابلو، کاملا قرمز بود. روز هفدهم کمی بازار از جو جنگ خارج شد و سعی بر بازگشت داشت.

به طور کلی می‌توان گفت که بازار بورس ایران علاوه بر عوامل دیگر، به صورت عمده به دلیل هیجانات جنگ غزه و احتمال پاگیر شدن ایران در این جنگ، حدودا ۶۴ هزار واحد طی ۳ روز سقوط کرد.
 

دردسر الهام علی‌اف برای بورس‌بازان

جنگ دیگری که اخیرا بسیار رسانه‌های ایران را درگیر خودش کرده بود، قائله قره‌باغ بود. تهدید‌های مدام جمهوری آذربایجان و انفعال ارمنستان در مقابله با علی‌اف، ایران را هم درگیر خودش کرده بود. ایران اعلام کرد در صورتی که آذربایجان بخواهد مرز‌های بین المللی را تغییر دهد، راساً وارد جنگ خواهد. این اخبار کافی بود که بازار بورس کشور تحت تاثیر جنگ ۱۹ سپتامبر سال جاری قرار گیرد.

پیش از آغاز جنگ قره باغ، یعنی در ۲۷ شهریورماه، شاخص کل بورس، ۲ میلیون و ۱۳۳ هزار و ۴۷۹ واحد بود. سقوط در ۲۸ شهریور آغاز شد و بازار تا ۵ مهر علاوه بر دلایل داخلی، درگیر جنگ آذربایجان و ارمنستان بود. پنجم مهرماه شاخص دوباره سبز بودن را تجربه کرد و به شاخص ۲ میلیون و ۹۷ هزار و ۹۷۷ واحد رسید. در مجموع بورس در بازه زمانی جنگ قره‌باغ ۳۵ هزار و ۵۰۲ واحد ریزش داشت.

جنگ تزارها و اثر کمرنگ بر بازار بورس ایران

کسی فکرش را نمی‌کرد که اروپا پس از سالیان متمادی آرامش، درگیر جنگ شود. حمله روسیه به اوکراین و تصرف بخش از خاک این کشور، با توجه به ارتباط نزدیک تهران و مسکو و همچنین متهم کردن ایران برای کمک به روس‌ها در این جنگ، بر بازار‌های ما خصوصا بازار بورس اثر گذاشت.

آغاز رسمی حمله روسیه به اوکراین، ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ یا همان ۵ اسفند ۱۴۰۰ روز پنجشنبه بود که بازار بورس ایران تعطیل است. در روز‌هایی که حال بازار خوب نبود، ۴ اسفندماه، شاخص در حالی که روز خوبی را سپری کرده بود، روی ۱ میلیون و ۲۸۸ هزار و ۸۷۵ واحد بسته شد.

روز شنبه ۷ اسفند، بازار متاثر از جنگ، روند رو به رشد خود را از دست داد و این روند نزولی تا ۹ اسفند ادامه داشت. در مجموع در بازه زمانی آغاز جنگ روسیه و اوکراین که بازار دچار هیجان بود، ۶ هزار و ۴۶۲ واحد سقوط روی تابلوی بورس نمایان شد.

بی‌توجی سهامداران ایرانی به طالبان

ناملایمت دیگر در منطقه که به ایران هم مربوط می‌شد، ظهور طالبان بود. طالبان شهر به شهر در افغانستان پیشرفت و توانست با فراری دادن اشرف غنی، رئیس جمهور این کشور، قدرت را به دست بگیرد. ۱۵ اوت ۲۰۲۱، جنگ داخلی در افغانستان آغاز شد و طی چندین روز، منجر به تغییر حکومت این کشور شد.

برخلاف جنگ‌های دیگری که در بالا یاد شد، بورس ایران اسیر هیجان جنگ طالبان نشد. روز قبل از آغاز جنگ داخلی، یعنی ۲۳ مردادماه شاخص کل بورس ۱ میلیون و ۴۸۰ هزار و ۸۳۰ واحد بسته شده بود و تا ۳۱ مردادماه، روند بازار صعودی بود. در مجموع در روز‌های ابتدایی جنگ داخلی افغانستان، بورس ایران ۳۴ هزار و ۶۴۹ واحد رشد داشت.

 
در پایان باید تاکید کرد که در همه این موارد، جنگ یکی از عوامل اثرگذار در بازار بوده و عوامل داخلی هم روی بازار اثرگذار است؛ اما در شرایط هیجانی، اثرگذاری اخبار جنگ قطعا بسیار بیشتر از سایر عوامل است.


پایان پیام//